باب گفتگو
تمامی دولت‌هایی که عملکردشان تحت نظارت یک قانون اساسی قرار دارد، با چنان حجم گسترده‌ای از وظائف و مسئولیت‌ها روبرو هستند که برای پاسخگویی به آنها نیازمند بسیج تمامی نیروهای فرهنگی و اجتماعی و سیاسی جامعه و از این رو تبیین قوانینی برای کارکرد هر یک از آنها و نوع و شیوة همکاری‌شان با یکدیگرند. دلیل این امر آن است که فارغ از پیشینه‌ای که هر یک از این دولت‌ها از آن برخوردار بوده‌اند،
[متن کامل]
مقالات ویژه
دولت‌ها و نهادهای منطقه‌ای و شهری در ایران: ۱۳۷۵-۱۲۸۵
تأسیس نهادهای مدیریتِ منطقه‌ای و شهری به عنوان بخشی از یک تغییر و تحول ملّیِ مهم در ایران مطرح شد که از طریق تدوین یک قانون اساسی، نظام حقوقیِ مشروعیت‌بخشی به حکومت را در کشور دگرگون می‌ساخت.
[متن کامل]
شوراها و تغییر مسیر حکمرانی شهری: دربارة گفتار و اقتصاد سیاسی اصلاحات در تهران
مقدمه
تبدیل شهرداری به نهادی شفاف، پاسخگو و عاری از فساد، درسرفصل برنامه محمدعلی نجفی شهردار منتخب تهران قراردارد و او پیش و پس از انتخاب به این مقام درمرداد ۱۳۹۶ ازضرورت تغییرات ساختاری در شهرداری تهران دفاع کرده است. برنامه‌ای که او به شورا ارائه کرد از اولویت‌های شهر مثل تأمین آب و رفع آلودگی هوا هم سخن می‌گفت اما بخش عمدة بحث، حولِ شهرداری و تبدیل آن به نهادی شفاف، قانون‌پذیر و تسهیل‌گر به جای متصدی بود و «مبارزه با فساد» جای مهمی را در اصلاح ساختار شهرداری اشغال می‌کرد.
حکمرانی شهری و ایجاد فضاهای حکومتیِ جدید در اروپای غربی، ۲۰۰۰-۱۹۶۰
چکیده
نگاه مقالة حاضر به ساختاربندیِ مجدد فضاهای حکومتی پس از دهة ۱۹۷۰ در اروپای غربی، در تقابل با پیشینة مباحث جاری دربارة جهانی‌شدن و تبلور نظم جهانیِ پساوستفالیایی در این زمینه است. بسیاری از تحلیل‌ها دربارة جهانی‌شدن و تحولات حکومت، بر مفهوم رژیم‌های سیاسیِ فراملیِ جدید مثل اتحادیة اروپا متمرکز بوده‌اند، اما مقالة حاضر می‌گوید مقیاس‌های فراملی، به‌ویژه مقیاس‌های مرتبط با مناطق بزرگِ شهری، نمایانگر حوزه‌های نهادیِ استراتژیکی‌ای هستند که دگرگونی فضاهای حکومتی، در بستر آنها رخ می‌دهند. بر این نکته تأکید ویژه دارم که فرایندهای حکمرانی شهری، نمایانگر سازوکار اصلیِ مقیاس‌بندیِ مجدد فضاهای حکومتی هستند. نکتة اول، آنکه مشخص شده که انواع مدیریتی-رفاه‌گرای حکمرانی شهری، نقش مهمی در استقرار و سپس بحران حکومت رفاهِ کینزی در اواسط دهة ۱۹۷۰ داشته‌اند. نکتة دوم آنکه اعتقاد بر آن است که رویکردهای کارآفرینانه در حکمرانی شهری که پس از دهة ۱۹۷۰ رواجِ بسیار یافته‌اند، محمل و تسهیل‌کنندة مهمِ «استراتژی‌های جهانی‌محلی‌شدنِ» معطوف به مقیاس‌بندیِ مجدد بنیادینِ فضاهای حکومت ملی بوده‌اند. استراتژی‌های جهانی‌محلی‌شدن، در تقابل با پروژة ایجاد برابری در قلمروی ملی که تداعی‌گر حکومت‌های ملی و رفاه‌گرای کینزی هستند، به ایجاد «نظام‌های حکومتی ـ رقابتیِ جهان‌محلی‌شده» یاری می‌رسانند. در این نظام‌ها (الف) جنبه‌های اصلیِ تنظیم‌گری اقتصادی، به سطوح نهادیِ پایین‌تر از سطح ملی واگذار می‌شوند، و (ب) سرمایه‌های اجتماعی- اقتصادی، در مناطق شهری و نواحی صنعتی‌ای که وارد رقابت جهانیِ شدید شده‌اند، مجدداً تمرکز می‌یابند. لذا حکمرانی شهری، شالوده‌ای نهادی می‌شود که جغرافیاهای ملی و پایین‌تر از ملیِ تنظیم‌گری حکومتی بر روی آن بنا می‌شوند و یکی از سازوکارهای مهمِ سیاسی- نهادی‌ای می‌شوند که این جغرافیاها از طریق آنها در حال بازسازی هستند. مقالة حاضر نتیجه می‌گیرد که نشان‌دادن رویه‌هایی که نظام‌های حکومتیِ رقابتیِ جهان‌محلی‌شده، از طریق آنها، سبب توسعة نامتوازن فضای میان‌ملی می‌شوند، به تدوین استراتژی‌های جدیدِ مدیریت بحران می‌انجامد که موجب تمایز بیشترِ چشم‌اندازهای نهادی و کمیّتیِ تنظیم‌گری حکومتی می‌شوند.
دموکراسیِ محله محور در شهرها: تنگناهای قانونی و توانایی‌های بالقوه
خُردترین واحد در نظام‌برنامه‌ریزی شهری را، که کانون کنش و واکنش‌های اجتماعی است، می‌توان در قالب «محله» و بر پایه واحد «اجتماع محلـی» ارزیـابی کـرد. ref(۱) به ویژه از دورة جنبش و نظریه‌های نوشهرگرایی، برنامه‌ریزی بر مبنای محله واجد اهمیت خاصی شد.
[متن کامل]
شهری شدن محیط زیست و شیوه‌های نوین کنش جمعی: نمونة شهرک اکباتان
کشور امروز درگیر معضلات و بحران‌های زیست محیطی عمیق و چندگانه است. همة ما چیزهایی دربارة خشکسالی و سوء مدیریت منابع آبی، جنگل‌زدایی، فرسایش خاک و بیابان‌زایی شنیده‌ایم. سویة دیگر این واقعیت تلخ، رشد چشم‌گیر سطوح مختلف آگاهی زیست محیطی میان شهروندان در دو ده اخیر است.
[متن کامل]
سیاست شهری در لبنان
سیستم شهری همواره موضوع مهمِ بحث بر سر تمرکززدایی اداری، توسعة اقتصادی و مشارکت سیاسی در لبنان بوده است. در اواخر دهة ۱۹۹۰ و اوایل دهة ۲۰۰۰، کنشگران می‌خواستند مانع ویرانی ساختمان «برکت ۱۹۲۴» شوند و می‌گفتند که این ساختمان، میراث گذشته است ref(۱). شهرداری بیروت در واکنش به این فشار افکار عمومی، در سال ۲۰۱۳، از این ساختمان سلب مالکیت کرد و از آن زمان به این سو، صرفاً ناظر فرأیند مداومِ تبدیل این مکان به موزة خاطرات بوده است.
[متن کامل]